Datum 30 november 2020
Advies ontvangen op 30 oktober 2020
Reactie op advies onafhankelijke cliëntondersteuning van de Participatieraad
Geachte leden van de Participatieraad,
Op 30 oktober 2020 ontvingen wij uw advies op onafhankelijke cliëntondersteuning. Hartelijk dank voor uw werkzaamheden die u hebt verricht. Met deze brief willen wij op uw advies reageren. De adviezen 1,2 en 3 worden geclusterd behandeld
1. 2 en 3. Advies Participatieraad:
De Participatieraad onderkent de conclusie uit het rapport Onderzoek naar Onafhankelijke Cliëntondersteuning in Amsterdam (mei 2018) dat het aanbod niet op orde is. Er zijn te weinig organisaties die ondersteuning aanbieden. Als die er wel zijn, dan wordt dit gekoppeld aan een lidmaatschap.
De Participatieraad denkt dat dit ondervangen kan worden door zelf onafhankelijke cliëntondersteuners aan te bieden. Daarvoor kan per stadsdeel een poule van ondersteuners worden opgericht.
Deze poule aan ondersteuners kan bestaan uit personen die ervaring hebben in het sociaal domein. Deze zijn in Amsterdam legio te vinden. Per ondersteuner kan een kleine onkostenvergoeding worden gegeven. Indien nodig kunnen de ondersteuners worden bijgeschoold, in samenwerking met de vrijwilligerscentrale.
Reactie WPI:
In Amsterdam is gekozen voor het onderbrengen van de onafhankelijke cliëntondersteuning bij een beperkt aantal organisaties en de uitvoering ervan professioneel te laten uitvoeren. Deze organisaties ontvangen van de gemeente subsidie voor de werkzaamheden. Deze organisaties brengen geen kosten in rekening bij de gebruikers. Een lidmaatschap mag niet als eis worden gesteld. Uw advies om per stadsdeel een poule op te richten van ondersteuners kan daarom niet worden opgevolgd. Wel investeert WPI in het netwerk van ervaringsdeskundigen. Als de burger dat wenst kan een ervaringsdeskundige fungeren als ondersteuner van de burger in de contacten met WPI of andere vormen van (gemeentelijke) dienstverlening.
4. Advies Participatieraad:
Cliënten kunnen zich laten bijstaan door vrienden, kennissen of familieleden. Zij hoeven niet per se een ondersteuner bij een organisatie te zoeken. De Participatieraad merkt uit zijn contacten met de achterban dat veel cliënten niet op de hoogte zijn van dit recht. Betere voorlichting, bijvoorbeeld door in een uitnodigingsbrief duidelijk te melden dat de cliënt iemand kan meenemen, is nodig.
Reactie WPI:
Uw aanbeveling wordt overgenomen. In de uitnodigingsbrieven zal een passage worden opgenomen met deze strekking. In het verleden is al geprobeerd meer informatie in de brieven op te nemen. De brief werd daarmee echter te lang en minder goed te begrijpen. Wij willen deze informatie wel toevoegen aan de brief. In advies 7 geeft u aan dat een communicatiedeskundige van de Participatieraad wil meedenken over de communicatie richting cliënten. Wij stellen voor dat deze persoon adviseert over de nieuwe passage. Deze passage, bijvoorbeeld de zin “U mag iemand meenemen naar het gesprek, voor meer informatie kijk op …..” , zal dan ook worden gepubliceerd op onze website. Daar zal een link komen naar de organisaties die onafhankelijke cliëntondersteuning bieden. Deze organisaties zullen op hun website vermelden dat iedereen gratis een beroep kan doen op onafhankelijke cliëntondersteuning.
5. Advies Participatieraad:
De onafhankelijke cliëntondersteuner kan zeker een rol spelen bij de aanvraag van een uitkering of minimavoorzieningen zoals de bijzondere bijstand. Vooral bij mensen met een taalachterstand is dit zeer wenselijk. Hetzelfde geldt voor de begeleiding naar werk en de begeleiding naar activeringsmogelijkheden. Hoe deze rol er concreet uit zal zien, hangt af van de wensen, de mogelijkheden en de belemmeringen van de cliënt.
Reactie WPI:
De opvatting van uw raad wordt door ons gedeeld. Wij verwachten dat de instelling van de buurtteams en de samenwerking daarin met WPI, mede kan zorgen dat de dienstverlening aan de burger verbetert.
6. Advies Participatieraad:
In welke vorm de dienstverlening aan de cliënt dient te geschieden, hangt eveneens af van de wensen van laatstgenoemde. Sommige cliënten stellen prijs op een gesprek van mens tot mens, anderen willen liever contact via digitale media. De raad heeft ervaringen met zowel individueel als groepsgesprekken. Laatstgenoemde heten bij de raad ‘klantenpanels’. Deze worden ingezet als de raad meer wil weten over een bepaald onderwerp. Groepsgesprekken kunnen echter als intimiderend worden ervaren, als er teveel professionals en ambtenaren bij zitten. Cliënten zijn het liefst onder elkaar, leden van de Participatieraad worden ook als cliënt gezien.
Reactie WPI:
Wij vinden het belangrijk dat de burger een keuze kan hebben hoe hij wenst te worden bediend. Naast een digitale wijze zal daarom altijd de mogelijkheid blijven bestaan voor een gesprek van mens tot mens. De cliëntondersteuner kan daarbij aanwezig zijn of een andere, door de burger, ingeschakelde persoon. In de praktijk wordt bijvoorbeeld al regelmatig samengewerkt met hulpverleners. In principe blijft daarbij het uitgangspunt dat het de verantwoordelijkheid is van de burger om derden te betrekken. Bij het maken van een afspraak in de spreekkamer alsook voor het zogenaamde beeldbellen kan er bijvoorbeeld in de uitnodiging (link) wel worden vermeld dat deze mag worden gedeeld met een derde.
7. Advies Participatieraad:
Wat bij het vorige punt staat, geldt grotendeels voor de communicatie naar de cliënt. Analoge communicatie worden door zeer veel cliënten op prijs gesteld, door sommigen is het zelfs de enige vorm van communicatie. Andere cliënten communiceren het liefst via digitale middelen. Om de doelgroep te bereiken is een breed scala aan middelen nodig. De Participatieraad heeft een communicatiepersoon die graag wil meedenken over de wijze waarop de cliëntondersteuning onder de aandacht kan worden gebracht.
Reactie WPI:
Het blijven bestaan van ‘analoge communicatie’ is ook voor ons een belangrijk uitganspunt. Het is bijvoorbeeld op dit moment juridisch niet mogelijk om maatregelen te nemen op basis van alleen digitaal contact. Wij willen gebruikmaken van uw aanbod om de deskundige van uw raad te laten samenwerken met de communicatie-medewerker van WPI. Het doel van de samenwerking zal zijn om de cliëntondersteuning onder de aandacht te brengen van Amsterdammers die van onze dienstverlening gebruikmaken.
Het advies van de Participatieraad en de inhoud van deze brief zijn besproken door de directie WPI. Besloten is het onderwerp onafhankelijke cliëntondersteuning onderdeel te laten uitmaken van het nieuwe organisatieontwerp van Werk, Participatie en Inkomen. Daarin zal ook de borging plaatsvinden van de door uw raad hierboven aangedragen aandachtspunten.
Met vriendelijke groet,
Ronald Venderbosch, directeur Participatie
